Temel ihtiyaçlarımızdan biri olan beslenme, doğduğumuz gün başlar ve yaşamımızın sonuna kadar hayatımızın merkezinde yer alır. İlk besinimiz olan mucizevi besin anne sütü, doğduğumuzda hastalıklara karşı koruyan, bağışıklık güçlendiren, büyüme ve gelişime katkı sağlayan mucizevi bir besindir. Dünya Sağlık Örgütü, bebeklerin ilk 6 ay boyunca sadece bu mucizevi besinle beslenmesini önerir.
Anne Sütünün İçeriği Nedir?
Harvard Üniversitesi’nin yayınlandığı bildiriye göre, anne sütünün içeriği; %87 oranında su, %3,8 oranında yağ, %1 oranında protein ve %7 oranında laktozdan oluşmaktadır. İçeriğinde bulunan yağ, sütün sahip olduğu enerjinin %50’sini ve laktozun %40’ını sağlar.
Bebekler İçin Anne Sütünün Önemi Nedir?
Anne Sütü Teşvik ve Uygulama Politikası ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) önerisine göre sağlıklı doğan her bebeğin doğumdan sonraki ilk saatlerde emzirilmesini önermektedir. Altıncı aydan sonrasında ise anne sütünün yanı sıra ek gıdalar da beslenme rutinine dahil edilebilir. Yeni doğan bir bebeğin sindirim ve boşaltım sistemine uygun yoğunluktadır. Bebek gelişimi için gerekli olan vitamin ve mineralleri de içermektedir. Anne sütü bebeğin ilk 6 aylık büyüme ve gelişim sürecine önemli katkılar sağlamaktadır.
Dinamik bir yapıya sahip olan anne sütü, doğumdan itibaren gelişim sürecinde olan bir bebeğin ihtiyaçlarına göre zaman içerisinde değişim göstermektedir.
Şimdi sütü içerdiği besleyici öğeleri, antienfektif özelliği, kolay sindirimi, biyoyararlılığı ve bebeğe uygunluğu açılarından inceleyelim.
Anne Sütünün Özellikleri Nelerdir?
Anne sütünün özellikleri arasında 4 özelliği dikkat çekmektedir. Bu özellikler:
- Besleyici öğeler içermektedir: Anne sütü, sinir sisteminin gelişimini en iyi şekilde destekleyecek besin öğelerine sahiptir. Yapılan çalışmalara göre anne sütüyle beslenen bebekler büyüdükçe farklı niteliklerdeki zeka testlerinde başarılı olmaktadır.
- Anne sütü bebeğin ideal büyüme ve gelişim sürecini her anlamda desteklemektedir.
- Dinamik yapıda olması sebebi ile ihtiyaçlara göre değişim göstermektedir.
- Antienfektif olma özelliği: Anne sütüyle beslenen bebekler, daha az sindirim ve solunum sistemi hastalıkları ve kulak enfeksiyonları ile karşı karşıya kalmaktadır. Sütün içerisinde bulunan antikorlar enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kolay sindirilebilir bir besin olma: Anne sütü bebek için en hazmı kolay besindir. Sütün içindeki besleyici öğeler, antienfektif faktörler vb. bebeğin vücut fonksiyonlarını çalıştırarak bebeğin gelişimini ve büyümesini destekler.
- Uygunluk: Bebeğin beslenmesi ve gelişimi için en uygun gıdadır.
Anne Sütünün Bebeğe Faydaları
Her annenin sütü kendi bebeğine özgüdür. Her annenin vücudu bebeğine en uygun sütü üretir.
- Sindirimi çok kolay olan bir besindir
- Bebeğin ihtiyacı olan vitamin ve minerallere yeterli miktarda sahiptir
- Anne sütünün içeriğinde bebeğinizi mikroplardan koruyan ve bağışıklık sistemini güçlendiren maddeler bulunur.
- Anne sütü ile beslenen bebeklerde karın ağrısı ve kabızlık gibi sorunlarla çok az karşılaşılır.
- İçeriğinde bulunan maddeler sayesinde antibiyotik kullanımı gerektiren hastalıkları azaltır.
- Yetişkinlik döneminde astım, obezite, diyabet gibi bazı kronik rahatsızlıkların oluşma riskini azaltır.
- Kemik, çene ve diş gelişimi için önemlidir.
- Bebeğinizin ruhsal, bedensel ve zekâ gelişimine yardımcı olur.
- Alerjiye karşı koruyucudur
Anne Sütü ve Bebek Bağışıklık Sistemi
Anne sütü ve bağışıklık ilişkisi, bebeğin yetişkinlik hayatı üzerinde de etkilidir. Anne sütünün içeriğinde çok miktarda antikor bulunmaktadır . Bu antikorlar bebeğin bağışıklığını güçlendirir ve onu hastalıklara karşı korur. Yapılan araştırmalara göre anne sütüyle beslenen çocukların; astım, zatürre, kulak enfeksiyonları, alerji, MS, diyabet, obezite gibi rahatsızlıklara daha az yakalandığını ortaya koymaktadır.
Anne Sütünü Arttıran Faktörler
Anne sütünün oluşması için bebeğin emmesi gerekir. Emme eylemi olmazsa süt üretimi gerçekleşmez. Dolayısıyla bebek doğar doğmaz emzirilmelidir. Süt miktarının arttırılması için bebeğin günde en az 10 kez emzirilmesi gerekmektedir. Anne süt üretimi için gereken prolaktin hormonu meme ucunun yapay olarak uyarılması ile de sağlanabilir. Anne sütünü artırması için bol bol su içmek ve dinlenmek önemlidir. Stanford Üniversitesi uzmanlarına göre, yeterli miktarda sıvı alımı ve iyi planlanmış yeme rutini emziren annenin beslenmesinin temelini oluşturmaktadır. Stres faktöründen uzaklaşılması da süt üretimini arttırmaktadır. Anne sütü yeterliliğine yönelik duyulan endişe, süt miktarının azalmasına sebep olacağı için annenin kendisine güveninin yüksek olması önemlidir.
Emzirmenin Anneye Faydaları
Emzirme nedeniyle göğüslerde fazla süt birikmez, şişkinlik ve iltihaplanma görülme durumu azalır.
- Emzirme sürecinde salgılanan hormon ile rahmin doğumdan önceki duruma kavuşması daha çabuk olur.
- Hızla iyileşme sağlar.
- Loğusalık sürecinde yaşanan kanamaların azalmasına yardımcı olur.
- Bebeğinizi emzirmek meme kanseri, yumurtalık kanseri, kemik erimesi gibi çeşitli hastalıklara yakalanma riskini azaltır.