Diz Ağrısı Nedir?
Diz eklemleri, vücudun hareket halinde olmasını sağlayan en önemli parçalardan biridir. Günlük hayatta çok fazla kullanılan bu eklemlerin, yaralanma ve zedelenme olasılığı bir hayli yüksek. Diz ağrısı, zamansızdır. Her yaştan kişi bu ağrılarla karşılaşabilir. Bir veya iki dizde yaşanan ağrı, şişlik ve hassasiyet olarak tanımlanır.
Diz Ağrısı Belirtileri
Ağrının yeri ve şiddeti, sorunun nedenine bağlı olarak değişim gösterir. Genel olarak diz ağrısı belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sertlik ve şişme
- Kızarıklık ve sıcaklık
- Zayıflık
- Bükme sırasında ses çıkması
- Dizi düz tutamama
Diz Ağrısı Nedenleri
- Yaralanmalar
Yaralanmalar, en sık karşılaşılan diz ağrısı nedenleri arasında yer alır. Yaralanmalar, dizimizdeki kemikleri, kıkırdakları, bağları etkilediği gibi diz eklemini çevreleyen tendonları ve su dolu kesecikleri de etkileyebilir. Genellikle görülen diz yaralanmaları şunlardır:
- ACL yaralanması: ACL hasarı, ön çapraz bağın (ACL) yırtılması anlamına gelir. Bir ACL hasarı özellikle basketbol, futbol ve ani hareket değişiklikleri gerektiren başka spor yapan kişilerde yaygın olarak görülür.
- Kırıklar: Diz kapağı ve diz kemikleri, çarpışmalarda veya düşmelerde kırılabilir.
- Yırtık menisküs: Menisküs, kemiklerin arasında bulunan kıkırdak yapıda oluşan rahatsızlıktır. Üzerinizde ağırlık taşırken aniden dizinizi bükerseniz, yırtılabilir.
- Patellar tendinit: Tendinit, bir veya daha fazla tendonun, kasları kemiklere bağlayan kalın, fibröz dokuların tahriş ve iltihaplanmasıdır. Koşucular, kayakçılar, bisikletçiler ve atlamada rol oynayanlar, uyluk kemiğinin ön tarafındaki kuadriseps kasını shinbone’e bağlayan patellar tendonda iltihaplanma eğilimi gösterirler.
- Mekanik problemler
- Gevşek vücut: Bazı yaralanmalar veya kemik-kıkırdak dejenerasyonu, bir parça kemiğin veya kıkırdağın parçalanmasına, eklem boşluğunda yüzmesine neden olabilir. Bu gevşek vücut, diz eklemi hareketine müdahale etmediği sürece herhangi bir problem yaratmayabilir, bu durumda kapı menteşesine takılan bir kalem gibi bir şeydir.
- Çıkık diz kapağı: Bu, dizinizin ön tarafını örten üçgen kemiğin (patella), genellikle dizinizin dışına doğru kaymasıyla oluşur. Bazı durumlarda diz kapağı yer değiştirebilir.
- Kalça veya ayak ağrısı: Kalça veya ayak ağrınız varsa, bu ağrılı eklemleri rahatlatmak için yürüyüş şeklinizi değiştirebilirsiniz. Ancak bu değişmiş yürüyüş diz ekleminizde daha fazla stres yaratabilir. Bazı durumlarda, kalça ya da ayaktaki problemler ağrıyı dize yönlendirebilir.
Diz Kireçlenmesi
Eklemde sıvı azalması kireçlenme olarak bilinmektedir. Fakat her sıvı azalması kireçlenme olarak adlandırılmaz. Sıvı artışı da aynı kapıya çıkıyor diyebiliriz. Bu sıvının az ve çok olması dizde ağrıya, yürüme ve hareket güçlüğüne sebep olabilir. Eğer kişide fazla sıvı varsa, kireçlenmesi tedavisi bu iltihaplı sıvıyı boşaltmakla başlar.
Diz kireçlenmesine ne iyi gelir?
Kireçlenme tedavisinde, hastanın yaşı ve durumu oldukça önem arz eder. Tedavi yöntemi bu etkenler baz alınarak belirlenir.
- İlaç tedavisi
- Eklem enjeksiyonları
- Lazer
- Kaplıca
- Manüel terapi
- Ortez ve cihazlama
- Kilo vermek
- Diz kaslarını güçlendirmek
- Cerrahi müdahale
Ne zaman doktora görünmelisiniz?
- Dizinde kilo taşıyamıyorsanız
- Diz şişmesi varsa
- Dizinizi tamamen esnetemiyorsanız
- Bacağınızda yahut dizinizde deforme varsa
- Dizde kızarıklık, ağrı ve şişme varsa
- Dizinizin dışarı çıktığını hissediyorsanız
Hemen bir doktora başvurunuz.
Diz Ağrısı İçin Alınabilecek Önlemler
Her zaman mümkün olmasa da bazı öneriler diz ağrısını önlemede size yardımcı olabilir:
- Fazla kilolardan kurtulun: Sağlıklı kiloya geldiğinizde bu kilonuzu koruyun. Dizleriniz için yapabileceğiniz en büyük iyilik budur. Her fazla kilo eklemlerinize ek yük demektir ve yaralanma riskini arttırır.
- Spor öncesi ısınma: Kaslarınızı spora hazırlamak için zaman ayırın. Tekniğinizin ve hareketinizin iyi olmasını sağlamak için bir antrenör ile çalışın.
- Güçlü ve esnek olun: Diz yaralanmasının nedenlerinden biri de zayıf kaslar. Denge eğitimi, dizlerinizdeki kasların daha etkili bir şekilde çalışmasına yardımcı olacaktır. Antrenmanlarınıza ekleyin.
Diz Ağrısına Ne İyi Gelir?
Lahana kompresi
Lahana iltihap söktürücü olduğu için, diz iltihaplarına çok iyi gelir. Kaynar suya attığınız lahana yapraklarını bir-iki dakika bekletin. Fazla suyunu süzdüğünüz yaprakları iltihaplı bölgeye koyarak, üzerine bez örtün. Ardından streç film veya aluminyum folyo ile sarın. Yarım saatten uzun bir süre burada kalması önemli.
Masaj yağları
İltihapınız varsa ve bölge sıcaksa; badem ve nane yağı
Bölge soğuksa; susam yağı,zeytin yağı ve ya zencefil yağı
Öküzgözü tedavisi
İltihap sorunu olan herkes öküzgözü tedavisini kullanabilir. Eczane ve aktarlardan temin edebilirsiniz.
Buz
Ağrıyı dindirmek için buz poşetini 20 dakika boyunca dizinizin üzerinde tutabilirsiniz.
Diz ağrısı, kişiyi gündelik hayatından koparan bir şikayet olduğu ve ciddi problemlere yol açtığı için mutlaka Ortopedi doktoruna başvurmanız gerekebilir.