Vanilya Çiçeği; yemek sektöründen parfüm üretimine kadar ticari ya da ticari olmayan şekilde sıklıkla kullanılan bir bitkidir. İltihapla savaşan ve etkili bir antidepresan olan vanilya çiçeği, antioksidan özellikleri sayesinde kanser hücrelerinin gelişimine de engel olan bir besindir. Oksidasyon ve iltihaplardan kaynaklanan enfeksiyon ile hastalıklarla savaştığı kanıtlanan vanilya yağı, cilt ve saç sağlığı için faydalıdır.
Vanilya Çiçeği Nedir?
Salepgiller familyasından olan ve ismi Latince kökenli olan vanilya çiçeği, dünyanın pek çok bölgesinde yetişebilen ve yetiştirilen bir bitkidir. 16. yüzyılın başlarında Meksika Körfezi’ne gelen İspanyol kaşifler tarafından keşfedilen bu bitki, Vanilla, Vanilla planfolia, Vanilla plant, Vanillier gibi isimlerle de anılır. Tropikal ülkelerin bir ürünü olan ve afrodizyak etkisi gösteren bir kokusu olan vanilyanın anavatanı Madagaskar ve Meksika’dır. Diğer ağaç ya da yapılara tırmanan bir sarmaşık şeklindedir olan vanilya bitkisi, dokunulmazsa yapının sınırlarına kadar yükselir. Vanilya çiçeğinin meyvesi olduğunda bu meyve sadece bir gün dayanır. Dolayısıyla üreticiler çiçekleri günlük olarak kontrol edilmelidir. Yapılan araştırmalarda vanilya çekirdeklerinde 200’den fazla içerik olduğu tespit edilmiştir.
Ülkemizde hemen hemen tatlılarda hoş kokusu ve tadı ile bilinen vanilya sadece tatlı ve pastalarda değil kozmetik alanda da adeta vazgeçilmezler arasındadır.
Vanilya Nasıl Kullanılır?
Türkiye’de yalnızca sera ve botanik bahçe gibi kapalı alanlarda yetiştirilebilen vanilyanın kullanım alanı çok geniş olmadığı için az miktarda yetiştirilmektedir. Ülkemizde vanilyanın en yaygın kullanım şekli aroma vermesi için tatlılara eklemek ve tatlıları süslemektir.
Özellikle sütlü tatlılarda tüketilen vanilya, tarçın ya da Hindistan cevizi gibi hoş kokulu baharatlarla birlikte kullanılmaktadır. Vanilya, asit oranı yüksek olan sebze ve meyvelerinle birlikte asit giderici özelliğinden yararlanılmak için kullanılmaktadır. Sağlıklı bir tatlandırıcı olan vanilya, tadı ekşi ve az olan yiyecekleri tatlandırmak için kullanılmaktadır. Hoş aroma vermesi, besinlerde aroma verici ve tatlandırıcı olarak kullanılmasının yanı sıra kozmetik endüstrisinde vanilyanın afrodizyak etkili kokusundan da yararlanılmaktadır. Şampuan, vücut losyonları, el sabunlar vücut kremleri ve daha pek çok kozmetik alanda, vanilyanın hoş kokusundan yararlanılmaktadır.
Vanilyanın Faydaları Nelerdir?
Psikolojik sorunlar ve depresyona karşı vücudu ve psikolojiyi dirençli hale getirir.- Stres, sıkıntı ile baş edebilmek için rahatlatıcı etki gösterir.
- Sinir sistemini uyarır.
- Sindirimi sistemine, mide hastalıklarına karşı yararlıdır.
- Kadınlar için doğal bir regl ağrısı yatıştırıcı özelliğe sahiptir.
- Kuru öksürük, astım ve soğuk algınlığı hastalıklarının tedavisinde vanilya, oldukça faydalıdır.
- Hazmı kolaylaştırır.
- Ateşi düşürücü özelliği bulunmaktadır.
- Cinsel gücü (libido) artırıcı etkiye sahiptir.
- Vücudun direncini arttırır.
- Enerjisini dengede tutar.
- Yüksek kan basıncını düşürür.
Hamilelik Sürecinde Vanilya Kullanımı Nasıl Olmalıdır?
Pek çok faydası bulunan vanilyanın bazı özel sağlık durumları ve hastalık gibi durumlarda tüketiminde temkinli olunması gerekmektedir. Hamilelik-gebelik dönemlerinde kadınların tükettikleri baharat ve bitkilere karşı dikkatli ve seçici olmaları gerekse de vanilyanın hamile sürecinde anne ve bebeğe hiçbir zararı yoktur.
Hamile sürecinde vanilya tüketimi, bebeğin gelişimine olumlu etki sağlayabilmektedir. Ancak anne adaylarının doktorlardan onay almadan kullanmasını uygun değildir.
Vanilyanın Zararları Ya Da Yan Etkileri Nelerdir?
Kokuya karşı hassasiyeti olan bünyelerde vanilyanın fazla kullanımı kişiye zararlı olabilir. Bu bitkinin faydalarından biri de mide bulantılarını önlemek amacıyla kullanıyor olmasıdır. Fakat fazla kullanımı ters etki yaparak kullanan kişide kusma ya da mide problemine yol açabilir.
Vanilyanın alerjik rahatsızlığı olan kişiler tarafından kullanılması tavsiye edilmemektedir. Vanilya tozu, özü ve yağı gibi farklı şekillerde alınan vanilyanın aşırı tüketiminden kaçınılması sağlık için önemlidir. Aksi bir durumda sağlık için faydalı olan bu bitki, sağladığı yarardan çok zarara sebep olabilir.
